8 Ağustos, 2021

İnsanlığın ilk dönemi olarak sayılan ve oldukça uzun bir dönem olan Avcı toplayıcı dönemde hayatını sürdüren insan "ihtiyaç fazlası, israf” gibi bir kavramları henüz bilmiyordu. Tam aksine sınırlı sayıda gıda imkanına sahiptiler, avlanan hayvanlar, toplanan yiyeceklerin israf olması söz konusu değildi. Bu dönem çok çetin ve zorlu bir hayatta kalma dönemiydi. Bu tarım öncesi insanlar, yiyeceklerini tabiattan toplayıcılık ve avcılık vasıtasıyla topladıkları gıda maddeleri ile sağlamıştılar. Bu gıdaları çeşitli hayvanlardan sağladıkları et, çeşitli bitkiler, meyveler olarak özetleyebiliriz. Bulundukları bölgede gıda stoğu tükendiği ya da kabileye/ gruba yetmediği zaman göç ediyorlardı.

Tarım ve üretimin başlaması, yerleşik hayata geçilmesi ile insanların hayatına gıda üretimi ve fazlası, dolayısıyla israf girmeye başladı. Artık insanlar yiyecek bulmak yerine tarım sayesinde besin üretebiliyordu. İlerleyen zamanlarda nüfus artışı, ihtiyaç fazlası üretim, fazla üretime bağlı gıdaların kullanılamaz hale gelmesi ve dolayısıyla israf artık insanlığın gündemindeydi.

Günümüz sanayi toplumunda tarım çağından gelen bu sorunsal, daha yoğun olarak gıda üretimi, stoklanması, porsiyonların hatalı ve dikkatsiz belirlenmesi ile tüketim dengesini kurmakta başarısız olmaya devam ediyor. Fırınlar, Marketler, restoranlar, oteller ve evler de dahil her an gıda israfıyla karşı karşıya kalıyoruz. Gıdaların üretimi, arzı ve tüketim dengesi tahmin edilemeyen sebeplere dayandığı için milyonlarca gıda çöpe gidiyor. Bu noktada Kalmasın'ın temel misyonu da; Günümüz toplumunun tahmin edilemeyen gıda israfını tahmin edebilmek(İşletmeler israf olacak gıdalarını sergilediklerinde aynı zamanda gıda israfına yönelik gerçekçi bir veri de elde etmiş olacağız), bu israf edilen ürünlere Kalmasın sistemiyle engel olmak.

Peki hangi sektörde Gıda israfına yönelik neler oluyor?

Marketler

Sanayi toplumu dediğimiz ve artık günümüzde Bilişim toplumuna doğru evrilen ve globalleşen insan toplumunda Gıda üretimi ve tüketim dengesini kurmak eskisinden çok daha zor ve öngörülemez. Özellikle şehir insanı gıda ihtiyaçlarını gidermek için artık büyük oranda marketleri kullanıyor. Buna bağlı olarak marketlerin gıda israfındaki etkisi çok büyük. Genel olarak özellikle satılmayan ve raf ömrünü tamamlamak üzere olan ürünlerin israf olmasını önlemek; İşletmeyi zarardan, dar gelirli tüketiciyi de uygun ücretle gıdaya ulaştırmayı Kalmasın’ın marketler özelindeki öncelikli görevi olarak belirtebiliriz.

Restoranlar, Fırınlar, Pastaneler ve Diğer Gıda üreticisi/dağıtıcıları

Marketler kadar gıda israfının yoğun olarak yaşandığı yerler arasında Restoranları, Kurum/ Kuruluşlar, Catering işletmelerini ve İş yerlerini sayabiliriz. İsraf miktarları değişik gösterse de yüksek sayıda israf catering şirketleri, hastaneler, oteller ve restoranlarda gerçekleşmektedir. Çıkartılan yemeklerin boşa giden servisleri, porsiyon büyüklükleri, açık büfe artıklarıyla, hazırlık aşamasında çöpe giden gıdalar. Üretimi günlük olan ürünlerin özellikle gıda israfında en büyük yeri kapsadığını ifade edebiliriz.

Kısacası, günümüz global dünyasının en büyük sorunlarından birinin çözümü fazla üretim ve buna bağlı israf olacak ürünlerin dengelenmesi, bu israfın en aza indirilmesi olacaktır. Maddi etkisi yanında, Gıda israfı ile oluşan özellikle paket ve ambalajlardan ileri gelen doğa kirliliğini de göz önüne alarak, bunun küresel iklime etkisi bakımından da gıda israfının önlenmesinin ne kadar önemli olduğunu bilmememiz gerekir.

---

Yazar: kalmasin.com.tr

---